“VIẾNG LĂNG BÁC” – TỪ NHỮNG GÓC NHÌN.

[1 Anh Chí Hướng @anh-chi-huong Participant]

[Học văn lớp 9]

1.

“Trong ba khổ thơ liền, thực tại và mong ước, lí trí và tình cảm đã đan xen với nhau, tạo nên một hình ảnh như thực và như mơ, diễn tả cảm xúc chân thành của tác giả đối với Bác kính yêu.

Đến khổ thơ cuối cùng, nhà thơ trở về với thực tại:

“Mai về miền Nam, thương trào nước mắt”

Thương Bác đấy, nhưng không xa rời sự nghiệp người để lại cho lớp lớp con cháu. Ý nghĩa ấy làm lời thơ trở nên mạnh mẽ, dứt khoát. Điệp ngữ “muốn làm” mở đầu ba câu thơ liên tiếp như những lớp sóng dồi trong long nhà thơ khẳng định chí hướng thủy chung với cách mạng, khẳng định sự gắn bó của miền Nam với Bác. Ở đây chúng ta gặp lại hình ảnh cây tre vốn đã được nói đến trong khổ thơ đầu của bài thơ. Hình ảnh này tạo nên cấu trúc vửa trùng lặp vừa phát triển ý thơ. Nếu ở khổ thơ đấy, từ hình ảnh thực của rặng tre bên lăng Bác, nhà thơ đẩy lên thành hình ảnh tượng trưng cho cả dân tộc kiên cường, bất khuất đứng quanh người, thể hiện rõ ý chí và nguyện vọng của người, thì ở câu cuối, sự vận động của ý thơ lại theo chiều ngược lại. Từ sự mong muốn trong tâm tưởng luôn được ở bên cạnh Bác, nhà thơ đi đến hình ảnh cụ thể thể hiện ý đó, nào con chim hót quanh lăng Bác, nào đóa hoa tỏa hương đâu đây và cuối cùng:

“Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

(Nguyễn Trí, Bình giảng văn học 9, NXB Giáo dục, 1997)

2.

“Bài thơ tả lại một ngày ra thăm lăng Bác, từ tinh sương đến trưa, đến chiều. Nhưng thời gian trong tưởng niệm là thời gian vĩnh viễn của vũ trụ, của tâm hồn. Cả bài thơ bốn khổ, khổ nào cũng trào dâng một niềm thương nhớ bao la và xót thương vô hạn. Bốn khổ thơ, khổ nào cũng đầy ắp ẩn dụ, những ẩn dụ đẹp và trang nhã, thể hiện sự thăng hoa của tình cảm cao cả, nâng cao tâm hồn con người. Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một đóng góp quý báu vào kho tang thi ca viết về CHủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại và kính yêu của dân tộc”.

(Trần Đình Sử, Đọc văn học văn, Sdd)

[Wikipedia]

[Author]

Posts